5 hoạt động của thận mà bạn cần biết
Tuy nhiên, thận cũng là một cơ quan đóng vai trò rất quan yếu trong việc duy trì sức khỏe con người. Trong cơ thể, đây là một tạng có kích thước tuy nhỏ nhưng lại là một “nhà máy hóa học”, làm việc dai sức 24 giờ/7 ngày liên tục nhằm đào thải các chất dôi và kiểm soát sức ép máu (áp huyết) của chúng ta luôn ổn định. bởi thế, khi thận ngừng hoạt động thì cơ thể bạn cũng vậy. Dưới đây là 5 công việc chính của quả thận khỏe mạnh đã và đang lặng thầm thực hành hàng giờ, hàng ngày mà bạn cần biết.
1. Đào thải các chất dư ra khỏi cơ thể
Nghĩ đến thận là nghĩ đến một hệ thống lọc của thân. Khi chúng ta ăn và uống vào, thậm chí là hít thở, một quá trình chuyển hóa rất phức tạp trong thân thể bắt đầu diễn ra, sản sinh ra nước và các chất chuyển hóa, trong đó có các chất dư thừa. Thận thực hiện công việc giúp duy trì sự sống nhờ quá trình lọc sạch và đưa trở lại cơ thể một lượng máu tới 200 lít mỗi ngày. Khoảng 1-2 lít dịch được loại bỏ khỏi thân thể qua đường nước giải chứa các chất thải và dịch dôi. Điều đó nhằm ngăn ngừa sự tích lũy các chất cặn bã để duy trì thân thể bạn được khỏe mạnh.
Điều này lý giải tại sao bệnh nhân bị suy thận sẽ có các triệu chứng như bị phù và các triệu chứng bị nhiễm độc (trong y khoa gọi là hội chứng ure máu cao) như đau đầu, buồn nôn, mất ngủ, suy giảm trí nhớ, thậm chí là co giật, hôn mê và tử vong nếu suy thận quá nặng và không được điều trị kịp thời.
Cấu tạo và chức năng của thận.
2. Điều hòa huyết áp
Thận sản sinh ra hormon được gọi là renin có chức năng gây co huyết mạch và giúp kiểm soát áp huyết của thân. Thận có thể làm tăng áp lực máu nếu nó bị thấp và sẽ cụ làm hạ sức ép máu nếu nó bị tăng quá cao. Khi thận bị bệnh, chức năng điều hòa áp huyết bị mất đi, tăng áp huyết là một dấu hiệu rất thường gặp của bệnh nhân có bệnh thận.
3. Kiểm soát quá trình sản sinh hồng huyết cầu
Thận sinh sản ra hormon là erythropoietin. Erythropoietin sẽ kích thích tủy xương trong quá trình tạo hồng huyết cầu (tạo máu). hồng cầu có chức năng tải oxy từ phổi đi đến các cơ quan trong khắp thân. vì thế, có thể nói các tế bào hồng cầu cung cấp năng lượng cần thiết cho các hoạt động của cơ thể hàng ngày. Khi bệnh nhân bị suy thận mạn tính, quá trình sản xuất erythropoetin bị thiết hụt sẽ gây thiếu máu và các hậu quả của nó.
4. sản xuất dạng hoạt động của vitamin D cho xương chắc khỏe
Thận có chức năng chuyển vitamin D từ dạng bổ sung hoặc từ ánh nắng ác thành dạng hoạt động của vitamin D là dạng cấp thiết cho thân thể. Vitamin D có chức năng làm tăng tiếp thu calci (được ăn và uống vào) qua niêm mạc ruột.
Khi thận bị tổn thương, quá trình tổng hợp vitamin D bị giảm sút, gây ra các triệu chứng của giảm calci máu như chuột rút (vọp bẻ) và nếu giảm calci máu kéo dài sẽ gây bệnh lý tại xương như loãng xương cũng như nhiều hậu quả khác.
5. Kiểm soát pH máu (điều hòa toan - kiềm)
pH máu là một tham số giúp đánh giá cân bằng acid - base trong thân. Thận của bạn hoạt động như một hệ đệm có chức năng duy trì một cân bằng khỏe mạnh của các chất hóa học, do đó kiểm soát nồng độ acid trong máu. Ví dụ như khi các tế bào bị tổn thương sẽ gây nên tình trạng nhiễm acid (nhiễm toan) hoặc các thức ăn mà bạn ăn vào thân thể làm tăng hoặc làm giảm lượng acid trong cơ thể. Khi đó, thận có nhiệm vụ làm cân bằng pH của thân bằng cách loại bỏ hoặc giữ lại một lượng hợp lý acid và các tác nhân của hệ đệm.
Bệnh nhân bị suy thận nặng sẽ mất khả năng điều hòa pH, thân bị đọng acid và rơi vào tình trạng nhiễm toan, khi đó, các rối loạn bắt đầu xảy ra. Tình trạng nhiễm toan cần phải được điều chỉnh bằng thuốc (truyền dung dịch kiềm để trung hòa) hoặc phải lọc máu cấp cứu nếu bị toan hóa máu nặng.
BS. Nguyễn Văn Thanh (Bộ môn Nội tổng hợp - Trường đại học Y Hà Nội)
Nhận xét
Đăng nhận xét